محمدحسن بن محمدحسین منجم‌باشی حسینی گنابادی اصفهانیمحمدحسن بن محمدحسین منجم‌باشی حسینی گنابادی اصفهانی، از دانشمندان و ریاضی‌دانان و منجّمین اصفهان در قرن سیزدهم هجری می‌باشد ۱ - معرفی اجمالیمیرزا محمّد حسن بن میرزا محمّد حسین بن بدیع الزمان منجم باشی حسینی گنابادی اصفهانی، از دانشمندان و ریاضی‌دانان و منجّمین اصفهان در قرن سیزدهم هجری بوده و پس از فوت پدر منجم‌باشی دربار فتحعلی شاه شده و به لقب «رئیس المنجمین» مفتخر شد. او در ۱۶ ربیع الثّانی ۱۲۱۲ق متولّد و در شب ۱۹ ذیقعده ۱۲۸۹ق در طهران وفات یافته و در مقبره علی بن بابویه در قم مدفون گردید. احکام او بسیار مشهور است. از جمله خبر فتح هرات را قبلاً به اطلاع دستگاه دولتی رسانده است. [۱]
اعتماد السلطنه، محمدحسن خان، چهل سال تاریخ ایران (المآثر و الآثار)، ج۱، ص۲۵۵-۲۵۶.
[۲]
مهدوی، سیدمصلح‌الدین، دانشمندان و بزرگان اصفهان، ج۱، ص۳۳۴-۳۳۵.
[۳]
آقابزرگ تهرانی، محمدمحسن، الکرام البرره، ج۱، ص۳۲۲.
۲ - تألیفاتآثاری از او در کتابخانه‌ها موجود است از جمله: ۱. «مشارق الانوار» مشتمل بر مقدمه و چهار مقاله و خاتمه در استخراج زایجه مولود، مصدّر به نام فتحعلی شاه، نسخه به شماره ۹۲۶۰ در کتابخانه آستان قدس رضوی موجود است. [۴]
آستان قدس رضوی، فهرست کتابخانه آستان قدس رضوی، ج۸، ص۴۲۹.
۲. استخراج زایجه منوچهرخان معتمدالدّوله، موجود به شماره ۴۰۳۱ در کتابخانه مجلس شورای اسلامی. [۵]
حائری، عبدالحسین، فهرست کتابخانه مجلس، ج۱۱، ص۳۵.
[۳. استخراج طالع مظفرالدّین شاه، موجود به شماره ۷۰۶۴ در کتابخانه آیت‌اللّه مرعشی نجفی. [۶]
حسینی اشکوری، سیداحمد، فهرست کتابخانه آیت‌الله مرعشی، ج۱۸، ص۲۲۹-۲۳۰.
۴. زایجه یا طالع نامه محمّدرضا میرزا موجود در کتابخانه مجلس شورای اسلامی. [۷]
حائری، عبدالحسین، فهرست کتابخانه مجلس، ج۲، ص۲۳۷.
]فرزندش سیّدمهدی ملقّب به «منجم‌باشی» و ساکن طهران بوده و تا سال ۱۳۰۶ق زنده بوده است. ۳ - پانویس
۴ - منبعمهدوی، سیدمصلح‌الدین، اعلام اصفهان، ج۲، ص۴۷۴. |